Z radością informujemy iż ze wsparciem Biura Programu “Niepodległa”, w ramach programu “Koalicje dla Niepodległej – 2022”, nasza Fundacja rozpoczyna realizację kolejnego projektu edukacyjnego, skierowanego do uczniów starszych klas szkół podstawowych oraz klas licealnych. Nasz projekt “Do Niepodległej – Przedwczoraj, wczoraj i dziś …” przez przybliżenie losów trzech pokoleń Polaków zaangażowanych w : walkę o odzyskanie przez Polskę niepodległości w latach 1918-1922 (“przedwczoraj”) – pokolenie dziadków; walkę o utrzymanie polskiej niepodległości w czasie II wojny światowej (“wczoraj”) – pokolenie rodziców oraz działalność opozycyjną o przywrócenie Polsce powojennej pełnej niepodległości i budowa nowoczesnego Państwa Polskiego (“dziś”) – pokolenie wnuków. Poprzez projekt przedstawimy losy wybranych rodzin z różnych regionów przedwojennej Polski. Ukażemy, iż walka o niepodległość Polski mogła być możliwa szczególnie dzięki aktywności patriotycznej jej obywateli.

Odzyskiwanie przez Polskę niepodległości było kilkuletnim, a nie jednostkowym procesem odbywającym się na różnych ziemiach polskich, niemożliwym do realizacji bez oddolnej inicjatywy Polaków – mieszkańców poszczególnych jej regionów. Inicjatywy wyrażającej się silnym dążeniem do włączenia ich “małych ojczyzn” do odradzającej się Rzeczypospolitej. Zwykłych i niezwykłych mieszkańców Lwowa, Grodna, Poznania, Katowic, Warszawy czy Krakowa, ale także Rawy Ruskiej, Lidy, Śremu, Rybnika, Wejherowa, Ossowa czy Wieliczki – dużych miast, wsi i miasteczek. Bez ich woli walki o niepodległość Polski, ich (i często także ich rodzin) osobistego zaangażowania w szeregach Legionów, Orląt Lwowskich, Powstańców Wielkopolskich czy Śląskich, jako ochotników i żołnierzy polskich – uczestników wojny polsko-bolszewickiej 1919-1920 r. itp. II Rzeczpospolita nie mogłaby powstać. Same rozmowy dyplomatyczne i polityczne w Kraju i na arenie międzynarodowej nie wystarczyłyby do odrodzenia państwa i scalenia na nowo rozbitego na trzy zaborcze części społeczeństwa polskiego. To społeczne, oddolne zaangażowanie milionów Polaków w ten i kolejne procesy walk o niepodległość Polski pragniemy ukazać naszym Rodakom poprzez realizację niniejszego projektu.

Wspólnym mianownikiem jest w tym wypadku idea walki niepodległościowej, przechowywana i realizowana w wielopokoleniowych polskich rodzinach, począwszy od wiktorii 1918 roku, przez powstania regionalne, wysiłek zbrojny II wojny światowej, polski październik aż po ostateczne zwycięstwo w roku 1989. Pragniemy ją ukazać na podstawie losów wybranych rodzin z różnych części Polski w portalu internetowym oraz w trakcie tematycznych warsztatów historycznych dla młodzieży. Pierwszym etapem naszej opowieści będą losy pokolenia dziadków – kobiet i mężczyzn – którzy w różnych częściach Polski aktywnie włączyli się w proces odzyskiwania przez Polskę niepodległości w latach 1918-1922. Drugim etapem będzie przypomnienie losów pokolenia rodziców (dzieci dziadków), którzy wychowani w duchu patriotycznym już tak szybko, bo jedynie po 21 latach od początku procesu odzyskiwania przez Polskę niepodległości, mieli sprawdzić swe umiejętności i postawę w trakcie II wojny światowej. Doświadczyli wiele pod okupacją niemiecką czy sowiecką. Różnie w różnych regionach Polski. Opowiemy o tym. Trzecim etapem będzie przybliżenie losów pokolenia wnuków (wnuków dziadków, dzieci rodziców) – tych zaangażowanych w odzyskanie niepodległości Polski powojennej i jej dalszą budowę jako demokratycznego państwa po roku 1989. Tu także, w innej niż wojenna rzeczywistości, teraz wnukowie mogli mieć wkład w przemianę uzależnionego po 1945 r. od ZSRR państwa polskiego. Często ww. proces działalności patriotycznej trzech pokoleń następował w ramach jednej rodziny – z różnych regionów Polski, o różnym statusie materialnym, różnym wykształceniu. Łączył ich jednak patriotyzm i miłość do Ojczyzny. O takich postawach, wyborach, losach pragniemy opowiedzieć odbiorcom projektu – o obywatelach z “przedwczoraj, wczoraj i dziś” naszego Kraju.

Projekt w pierwszym rzędzie skierowany będzie do młodzieży. Poprzez treści zredagowane w przystępny i ciekawy sposób, a także ciekawy i unikalny materiał archiwalny zaprezentowany na naszych stronach pragniemy poszerzyć jej wiedzę na temat kluczowych wydarzeń w historii II Rzeczypospolitej i ogólnie Polski wieku XX, ze szczególną uwagą zwróconą na aktywność społeczną różnych pokoleń Polaków w odzyskanie/utrzymanie niepodległości Polski – losy naszych najbliższych przodków dzięki którym możemy dziś żyć w wolnym Kraju – dziadków, rodziców, rodzeństwa … Uważamy, iż naszym obowiązkiem – realizacja projektu przyczyni się do rozwoju świadomości narodowej i obywatelskiej dużych grup uczestników projektu, zwłaszcza w małych miejscowościach, które jak co roku zamierzamy odwiedzić oraz wzrostu aktywności obywatelskiej i współdziałania osób młodych. Wierzymy również, iż nasz projekt stanowić będzie małą cegiełkę do wzajemnego zrozumienia pomiędzy narodami, wzajemnego szacunku, współpracy i akceptacji w miejsce historycznych różnic i sporów gdyż to właśnie jest najwyższa wartość naszej niepodległości.

Na fotografii jeden z bohaterów naszego projektu, z którego biogramem już wkrótce będziecie się mogli zapoznać – leśniczy Wiaczesław Hlebowicz z żoną Katarzyną, fot. po 1930. Źródło – prywatne archiwum Adama Hlebowicza

Projekt “Do Niepodległej – Przedwczoraj, wczoraj i dziś …” został dofinansowany ze środków Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017-2022 w ramach Programu Dotacyjnego „Koalicje dla Niepodległej – 2022”