W czym mogę Ci pomóc, przyjacielu ?

Projekt zakłada wykonanie pierwszej od 70 lat kompleksowej kwerendy w archiwach Kirgistanu (dokończenie prac rozpoczętych w latach 2013 - 2014), Uzbekistanu i Tadżykistanu oraz archiwach prywatnych Polonii opisywanych krajów (głównie osób, które z różnych powodów nie opuściły Azji Środkowej wraz z Armią gen. Władysława Andersa w roku 1942 i ich potomków), digitalizację pozyskanych zbiorów archiwalnych a następnie ich publikację wraz z opisem naukowym w formie albumu oraz ogólnodostępnej bazy internetowej. Projekt zakłada również wykonanie dokumentacji fotograficznej i video stanu polskich cmentarzy wojennych znajdujących się na opisywanych terenach Azji Środkowej, przede wszystkim zaś niewielkich i nie opisywanych dotychczas indywidualnych i zbiorowych miejsc pochówku polskich Sybiraków, deportowanych w latach 1940 - 41 przez władze sowieckie w głąb ZSRR, którym nie było dane opuścić Związku Radzieckiego i pozostali w nim na zawsze. Dotychczasowe badania terenowe prowadzone w latach ubiegłych przez członków Fundacji w ramach realizacji innych projektów ujawniły szereg nieznanych dotychczas i krańcowo zaniedbanych miejsc pochówku polskich żołnierzy (jak np zbiorowa mogiła cywilna w Kara - Su w Kirgistanie lub cmentarz sześciu żołnierzy polskich XIII p.p. 5 Kresowej Dywizji Piechoty we wsi Błagowieszczenka w okolicach Dżalalabadu, również w Kirgistanie). Pozyskano również informacje na temat szeregu innych, nieznanych szerzej miejsc pochówku Polaków na terenach Azji Środkowej. Projekt ma również na celu dotarcie do istniejących grup Polonii, pozostałych na omawianych terenach, rozpoznanie ich potrzeb (nieliczne grupy Polaków zamieszkujących omawiane kraje są jednymi z najmniej rozpoznanych i najbardziej zaniedbanych skupisk polonijnych na całym świecie - dla przykładu jedyną placówką konsularną obsługującą Kazachstan, Kirgistan, Tadżykistan i Turkmenistan jest polska placówka w Astanie / Kazachstan / zaś jedyną na omawianych terenach placówką świadczącą ograniczoną pomoc materialną - parafia rzymskokatolicka pw św. Matki Teresy z Kalkuty, działająca zresztą w warunkach kraju muzułmańskiego jako prywatna fundacja, prowadzona przez dwójkę polskich oo Jezuitów z parafii św. Andrzeja Boboli w Warszawie). Prace nad opisywanym projektem rozpoczęto w 2013 r. i kontynuowano w roku 2014. ­ Dotychczas udało się zdigitalizować ponad 400 bezcennych dokumentów i fotografii z archiwów Kirgistanu, dotyczących w szczególności historii 5 Kresowej Dywizji Piechoty (jest to m.in. korespondencja gen. Boruty - Spiechowicza z lokalnym NKWD a także dokumenty kwatermistrzowskie, dotyczące zakwaterowania polskich żołnierzy w mieście Dżalal-Abad i okolicach), stacjonującej w okolicach Dżalalabadu oraz repatriacji części obywateli polskich z Kirgistanu w roku 1946. Ta część zawiera szereg imiennych list obywateli polskich wraz z przydziałami repatriacyjnymi a także spisy polskich sierot przebywających w różnych placówkach na terenie Kirgistanu. Pozyskano również materiały źródłowe dotyczące pobytu w Azji Środkowej grup Polaków z dawnych Kresów Wschodnich, stanowiących ekonomiczną emigrację pierwszych dwóch dziesięcioleci XX w. oraz tych, którzy w Azji znaleźli się wskutek tzw "operacji polskiej" władz sowieckich z roku 1937 (mieszkańcy obszarów, którzy po Traktacie Ryskim z 1921 r znaleźli się na terenie ZSRR). Zidentyfikowano również niewielkie i w różnym stopniu zasymilowane grupy polonijne, skupione głównie wokół większych ośrodków miejskich (Biszkek, Dżalalabad, Issyk - Kul i in.), pozyskano również wiedzę na temat analogicznych skupisk na terenach Uzbekistanu i Tadżykistanu, jak również najmniej dostępnego w chwili obecnej Turkmenistanu.